Poradnik - niskie buty podejściowe

Zdecydowanie, czuć już wiosnę w powietrzu! Dla jednych to czas powrotu na górskie szlaki po zimowej przerwie, inni po prostu odchudzają swój ekwipunek. Mniej warstw ubrań, lżejszy śpiwór… ale to nie wszystko. Coraz częściej na górskich szlakach możemy spotkać turystów, którzy w ciepłej części roku zupełnie rezygnują z wysokich butów trekkingowych – zamiast tego chętnie sięgają po buty podejściowe. Dziś przyjrzymy się nieco bliżej tej obszernej i różnorodnej kategorii obuwia turystycznego.

Nazwa „buty podejściowe” może początkowo budzić konsternację – żeby ją wyjaśnić, warto przyjrzeć się pochodzeniu tego rodzaju obuwia. Maksymalnie upraszczając sprawę, podejściówki to kompromis pomiędzy tradycyjnym obuwiem trekkingowym a butami wspinaczkowymi. W miarę rozwoju tych drugich okazało się, że im lepiej radzą sobie one na skalnych ścianach, tym gorzej nadają się do chodzenia. A przecież, zanim zaczniemy się wspinać, należy najpierw podejść do podstawy ściany – bywa, że to kilka kilometrów wędrówki w zróżnicowanym terenie, z całym szpejem na plecach. Do tego celu potrzebne są buty, które jednocześnie będą wygodne, ochronią naszą stopę (np. przed ostrymi kamieniami) i zapewnią odpowiednio stabilny krok, a jednocześnie będą na tyle lekkie, by bez problemu można było schować je do plecaka lub przypiąć do szpejarki, gdy rozpoczniemy właściwą wspinaczkę. Odpowiedzią na te potrzeby stały się właśnie buty podejściowe. Jak je rozpoznać?

Pierwszą rzeczą, która rzuca się w oczy w przypadku klasycznych podejściówek, jest głębokie, gęste sznurowanie, sięgające aż po same palce. Rozwiązanie to przyciąga wzrok i nadaje butom zadziorności, ale przede wszystkim jest bardzo funkcjonalne. Taki system sznurowania wywodzi się wprost z butów wspinaczkowych, gdzie perfekcyjne dopasowanie buta do stopy ma ogromne znaczenie. Dzięki temu podejściówki doskonale trzymają stopę, zapobiegając jej przesuwaniu się wewnątrz buta.

BUTY PODEJŚCIOWE DAMSKIE

BUTY PODEJŚCIOWE MĘSKIE

Podejściówki to przede wszystkim buty niskie. Stosunkowo wąska cholewka również wskazuje na ich wspinaczkowy rodowód i zapewnia jak najlepsze dopasowanie do stopy. Zależnie od modelu, może być wykonana ze skóry (najczęściej zamszowej) lub materiałów syntetycznych, powinna być przy tym na tyle mocna, by nie ulegać uszkodzeniom w trudnym, kamienistym terenie. Zwykle z przodu znajdziemy również gumowy otok, który dodatkowo zabezpiecza buty – a także nasze palce. Bywa, że otok jest przedłużony i zajmuje większą część cholewki, zapewniając lepszą stabilizację stopy w bucie.

Dla zapewnienia dobrego trzymania pięty i stabilności kroków w niskich butach producenci stosują dociągi oparte na systemie stalowych linek np.:
3F System - buty podejściowe Salewa WildFire
VARIOFIX 3 buty podejściowe MEINDL Literock

Buty podejściowe z membraną czy bez?

Wśród podejściówek znajdziemy modele wyposażone w wodoodporną membranę Gore-Tex. Takie buty zapewnią dobrą ochronę przed wilgocią, niestraszne nam będzie błoto, mokra trawa czy strumyki przecinające szlak.

Z drugiej strony modele bez membrany odwdzięczą się doskonałą wentylacją – a to ważne, gdy planujemy używać podejściówek głównie w ciepłych miesiącach.
Wybór pomiędzy modelami z membraną i bez, to kwestia indywidualnych preferencji oraz warunków, w jakich planujemy buty używać.

Podeszwa

Wreszcie podeszwa, podstawa i najważniejszy element podejściówek, któremu warto się bliżej przyjrzeć. Właśnie tutaj spotkamy się z największą różnorodnością, przede wszystkim, jeśli chodzi o twardość podeszwy. To również bardzo indywidualna kwestia.

Buty o twardszej podeszwie, znakomicie sprawdzą się w trudnym, skalistym terenie, a także – ze względu na specjalne ukształtowanie środkowej części podeszwy – na via ferratach. Ceną za ich wytrzymałość będzie jednak większa masa.
Buty podejściowe Scarpa Zodiac
GARMONT DRAGONTAIL MTN
SALEWA MOUNTAIN TRAINER

Bardziej miękkie buty, jak Salewa WildFire czy Garmont Dragontail LT, Black Diamod Mission zapewnią lepszą przyczepność i czucie podłoża, ale nie odciążą tak stopy.
W tej różnorodności jest jeden element wspólny dla wszystkich klasycznych podejściówek
– climbing zone. W przedniej części podeszwy, pod palcami, zamiast klasycznego bieżnika znajdziemy płaską strefę wykonaną z przyczepnej gumy. To oczywiście kolejne zapożyczenie z butów wspinaczkowych, dzięki któremu w podejściówkach można pokonywać łatwe drogi w skałach.

Widzimy zatem, że podejściówki to buty wytrzymałe, lekkie i wszechstronne. Nic więc dziwnego, że szybko zdobyły popularność również poza środowiskiem wspinaczy i dziś powoli stają się synonimem niskiego buta trekkingowego,
ale czy znajdą zastosowanie tylko w górach?

Oprócz dużej wszechstronności buty podejściowe mają jeszcze jedną ważną zaletę – po prostu świetnie wyglądają. Nic więc dziwnego w tym, że wielu producentów zdecydowało się wprowadzić do swojej oferty modele, których wygląd mocno inspirowany jest klasycznymi podejściówkami, choć ich przeznaczeniem jest przede wszystkim użytkowanie miejskie i rekreacja.
Scarpa Mojito,
Black Diamond Circuit Approach
Salewa Wildfire Leather

Czy w takim razie podejściówki to buty dla każdego? Oczywiście nie. Klasyczne, wysokie buty trekkingowe wciąż znajdują swoich zwolenników i nie ma w tym nic dziwnego – za cenę większej masy i nieco gorszej wentylacji, zapewniają doskonałą ochronę na górskich szlakach.
Z pewnością jednak każdy, kto szuka butów lżejszych, lecz przy tym solidnych i wszechstronnych, powinien rozejrzeć się za podejściówkami!

Jakie buty podejściowe w Tatry?

Musimy pamiętać, że Tatry pomimo stosunkowo niewielkiej powierzchni są górami bardzo różnorodnymi. Ciężko wskazać model, który sprawdzi się na każdym tatrzańskim szlaku...
Z reguły im wyżej i trudniej planujemy chodzić, z cięższym bagażem na plecach, tym sztywniejszego buta potrzebujemy, aby zapewnić stopie mocniejsze, bardziej stabilne wsparcie i ochronę.
Na wyjścia w Tatry Wysokie, na kilkudniowe chodzenie z plecakiem po Tatrach, na donoszenie szpeju wspinaczkowego, czy jaskiniowego proponuję modele z twardą podeszwą i bardziej agresywnym bieżnikiem, z gumy bardziej odpornej na ścieranie, z mocniejszą cholewką i otokiem. Będą to modele:
Scarpa Zodiac
GARMONT DRAGONTAIL MTN
SALEWA MOUNTAIN TRAINER

Na jednodniowych wycieczkach z małym plecakiem, lepiej sprawdzą się buty bardziej miękkie, które dadzą stopie większą swobodę, komfort i łatwiejsze przetaczanie. Bardziej miękka guma bieżnika w tych butach zapewni lepszą przyczepność niezależnie od rodzaju skały, czy podłoża. Lżejsze materiały użyte do tworzenia cholewki zapewnią lepszą oddychalność.
Salewa WildFire
Garmont Dragontail LT
Black Diamod Mission

Jakie buty podejściowe na VIA FERRATY?

Na żelaznych drogach pewny krok i sprawne poruszanie się są szczególnie ważne. Buty podejściowe Scarpa Zodiac posiadają w środkowej części podeszwy strefę ułatwiającą stawianie kroków na metalowych klamrach czy drabinkach. Wersja bez membrany zapewni odpowiednią wentylację – to doceni każdy, kto próbował swoich sił na przykład latem w kolebce ferrat – Dolomitach. Z kolei podejściówki Garmont Dragontail LT wyposażone są w podeszwę, która zapewni świetną przyczepność nawet na wilgotnej skale.

Często zdarza się, że zanim dotrzemy na właściwą via ferratę, musimy przedrzeć się przez piargi. Kamienie wpadające do butów kogą doprowadzać do szału. W takim wypadku warto sięgnąć po nieco wyższy model jak Garmont Vetta Tech – inspirowany flagową podejściówką Garmonta, lecz podwyższony i wyposażony w elastyczny kołnierz chroniący wnętrze buta przed wsypywaniem się zanieczyszczeń od góry.

Czy warto kupować buty podejściowe w Beskidy?

Jak już wspomnieliśmy, podejściówki są butami bardzo wszechstronnymi. Do beskidzkich szlaków chyba lepiej pasują jednak modele hikingowe, o nieco obszerniejszej cholewce, z bardziej miękką, amortyzowaną podeszwą, z bieżnikiem dedykowanym do poruszania się bardziej w terenie mieszanym niż w skalistym.
Ponieważ stylistyka butów podejściowych bardzo przypadała turystom do gustu, marki obuwnicze proponują modele hikingowe inspirowane wzorniczo podejściówkami
Scarpa Mojito Trail
GARMONT DRAGONTAIL

A może jednak buty podejściowe wysokie?

Buty podejściowe kojarzą się z butami niskimi, znajdziemy jednak wśród nich także modele z wyższą cholewką – to dobry kompromis dla wszystkich, którzy cenią sobie lekkość i dopasowanie typowych podejściówek, ale obawiają się o swoje stawy skokowe i potrzebują dodatkowej stabilizacji.
Dodatkowo wysoka cholewka zmniejsza możliwość dostania się wilgoci do wnętrza buta oraz chroni przed wpadaniem drobnych kamyków.
Warto zwrócić uwagę na takie modele jak:

Garmont Vetta

SALEWA MOUNTAIN TRAINER MID

Arek z Tuttu Katowice